Geçmiş yıllarda Çeşme’yi besleyecek bir baraj inşaatı ile önü alınmak istenen, daha sonra geçtiğimiz yıllarda, temiz su altyapı hatlarının ıslahı ve kapasite artırımı ile devam eden su arzının korunması için ortaya konan projelerle kapasite artırılmıştır. Ancak ne yazık ki iklim değişikliği ve yıldan yıla artan yaz nüfusuna bağlı olarak doğal su arzı azalmış su sıkıntısı bir altyapı sorunu olmaktan çıkıp, kaynak sorunu haline gelmiştir. Çeşme’de 2025 yılı ile başlayan su kesintisi ile birlikte gelen belli başlı sorunlar aşağıda listelenmiştir.
- Su kıtlığı sebebi ile, 2025 yaz aylarından başlayarak planlı su kesintileri başlamış, ayrıca su verilen saatlerde arz açığına bağlı olarak kimi zaman şebeke su basıncı düşmesi ile yaşam kalitesini olumsuz etkilenmiştir.
- Zeytinler bölgesinden boru hatları ile baraj üstünden şebekeye taşınan kuyu suları, ve baraj rezervuarının tabanına yakın seviyelerden verilen suyun kalitesi, su ile çalışan cihazların ömrünü kısaltmaktadır.
- Su arzındaki azalma, bahçe sulama ve yüzme havuzu gibi sürekli şartlandırılmış su tüketen peyzaj ve konfor öğelerinin sürdürülebilirliğini de tehdit etmektedir.
Bu sorunlara karşı alınabilecek önlemleri; evlerimizde Suyun Verimli Kullanımı ve Korunması, ve Su Deposu Ve Rezervualarının Tesisata Entegrasyonu olarak iki kalemde inceleyebiliriz.
Suyun Verimli Kullanımı ve Korunması
Suyu verimli kullanmak ve israf etmemek, şüphesiz en etkili ve akılcı seçenektir. Ancak bireysel su tasarrufu, su tasarruflu bataryalar kullanmaktan, akıtan sifon ve muslukları tamir etmekten öteye gitmelidir.
Yüzme havuzlarının sezon sonunda suyunun boşaltılmaması ve ekleme yapılarak aynı suyun yıldan yıla kullanılması, mevcut havuz kimyasalları ile Avrupa ve Amerika’da standart uygulama haline gelmiştir. Çeşme Belediyesi havzların sene boyunca şartlandırılarak çalıştırılmasını ya da kış rejimi ilaçlanarak su ile dolu tutulmasını tebliğ etmiştir.
Otomatik (damla) sulama sistemleri ile bahçe toprağı içinde nemi eşit dağıtır ve toprağı istenilen derinliğe kadar sulanmasına imkan tanır. Bu yolla yer altı suyuna sızan bahçe sulama suyundan tasarruf edilmektedir. Yine otomatik sulama altyapısı ile, sulama saatlerine buharlaşmanın az olduğu gece geç saatler ve / veya sabahın erken saatlerinin kurulması, sulama verimliğini artırarak yine su tasarrufu sağlamaktadır.
Ayrıca kuraklığa dayanıklı çim ve bitki türleri seçilerek, peyzaj sahaları dışında sert zemin uygulamalarına geçiş yaparak sulama için gerekli su miktarı azaltılabilir.
Su Deposu Ve Rezervualarının Tesisata Entegrasyonu
Erişim imkanı olan (varsa) artezyen kuyularından sağlanan suların, yıl boyu ya da sezon başlamadan depolanarak, filtrelenmesi ve son kullanım yerine göre şartlandırılması haneler için alternatif bir su kaynağı oluşturacaktır. Bahçe sulama, havuz besleme gibi ayrıştırılmış uygulamalar artezyen suları ile mümkün olabilmektedir. Bu suların alkalinitesi, ve sterilizasyonu elbette araştırılmalı, gerekli tedbirler (filtreleme ve şartlandırma) yapılmalıdır.
Sene boyunca yağmur sularının toplanarak bahçe içinde bir rezervuarda depolanması ve kullanım yerine göre filtrelenmesi veya şartndırılması alternatif bir su kaynağı oluşturacaktır. İzmir ili 2024 – 2025 yağış yılı içerisinde ortalama 670mm/m2 yağış almıştır, (kaynak Meteoroloji Genel Müdürlüğü).100m2 bir çatıdan yıllık toplanacak su ile (kayıplarla 60m3) ile otomatik sulama altyapısı ile yine 100m2 bir çim alanın sulaması sezon boyunca yapılabilir, (haftada 30lt/m2, ile 20 hafta, kaynak için bkz.).
Şebeke kesintilerinde yaşam kaynağımız olan suya kesintisiz erişimi sağlamak için büyük hacimli izolasyonlu, toprak altı veya toprak üstü, su depoları; su basıncını dengelemek için hidrofor sistemleri ve suyun kalitesini artırmak için filtreleme üniteleri ve şartlandırma cihazları ile birlikte kurulabilir.
Bu su depoları ya da su deposu setleri aynı anda şebeke suyu, artezyen kaynaklar ve yağmur sularını toplayan sistemler ile entegre edilerek su arzında çeşitlilik sağlanabilir ve doğal kaynaklar mikro ölçekte kazanılabilir. Böyle büyük depolar bahçe sınırından dolum ağızları ile de teşkil olunarak gerektiğinde su tankerleri ile beslemeye de uygun hale getirilebilir.
Ayrıca atık suyun siyah ve gri su olarak ayrılarak, gri suyun sifonlarda kullanılmasına dönük uygulamalar, yurtdışında askeri tesisler, kamuya açık tuvaletler gibi kimi alanlarda yapılmaktadır. Bu tarz uygulamalar çok verimli olmakla birlikte bütün tesisat altyapısının özel olarak tasarlanması ve imalatı alamına gelmektedir. Mevcut altyapı ile hayata geçirilemeyecek olması sebebi le detayları bu yazının kapsamında sınırlanmıştır.
🌿 Da Yapı’nın Yaklaşımı
Da Yapı olarak, gelecekte oluşacak kullanım alışkanlıklarını da öngören bütüncül çözümler sunuyoruz. Her proje, doğaya saygılı, enerji verimli ve uzun ömürlü olacak şekilde tasarlanıyor. Çeşme’deki yaşam alanlarınız için sunduğumuz altyapı yenileme hizmetleri, yaşam kalitenizi artırırken çevresel etkileri en aza indiriyor.